Hiện nay, để phòng bệnh, phụ huynh có thể lựa chọn tiêm vắc xin não mô cầu nhóm B hoặc vắc xin kết hợp nhóm B và C. Vậy nên tiêm não mô cầu B hay BC? Có cần tiêm cả hai không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để đưa ra lựa chọn phù hợp cho sức khỏe của con.

Tìm hiểu về bệnh viêm màng não do não mô cầu

Viêm màng não do não mô cầu là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Vi khuẩn này có thể tấn công vào màng não và máu, gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Sốc nhiễm trùng
  
• Suy đa cơ quan
  
• Viêm não, bại não
  
• Tử vong nhanh chỉ trong vài giờ
  

Hiện nay có 12 nhóm huyết thanh não mô cầu được ghi nhận, nhưng các nhóm gây bệnh phổ biến nhất là A, B, C, W, Y và X. Tại Việt Nam, các ca bệnh thường gặp nhất là do nhóm B và C gây ra. Do vậy, tiêm phòng là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ trước nguy cơ bệnh tật nguy hiểm này.

Các loại vắc xin não mô cầu hiện nay

Hiện tại, ở Việt Nam có 2 nhóm vắc xin phổ biến:

Vắc xin não mô cầu B (não mô cầu tuýp B)

• Bảo vệ cơ thể khỏi não mô cầu nhóm B – nhóm gây bệnh phổ biến nhất ở trẻ dưới 5 tuổi.
  
• Được khuyến nghị tiêm sớm từ 2 tháng tuổi trở đi.
  
• Hiện có vắc xin não mô cầu tuýp B phổ biến như Bexsero (Anh) hoặc Trunão mô cầu tuýp Ba (Mỹ).
  

Vắc xin não mô cầu B giúp bảo vệ cơ thể khỏi não mô cầu nhóm B

Vắc xin não mô cầu BC (não mô cầu tuýp BC)

• Là vắc xin phối hợp giúp phòng não mô cầu nhóm B và C.
• Thường được sản xuất tại Cuba hoặc Trung Quốc, phổ biến là loại VA-MENGOC-BC.
• Được tiêm chủ yếu cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.

So sánh chi tiết vắc xin não mô cầu tuýp B và não mô cầu tuýp BC

Trước khi tìm hiểu nên tiêm não mô cầu b hay bc, chúng ta cùng so sánh 2 loại vắc xin này. Vắc xin não mô cầu tuýp B và tuýp BC đều có tác dụng phòng bệnh viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu, nhưng có một số khác biệt quan trọng:

• Thành phần bảo vệ: Vắc xin tuýp B (não mô cầu tuýp B) chỉ bảo vệ chống lại nhóm não mô cầu B, trong khi vắc xin BC (não mô cầu BC) bảo vệ được cả nhóm B và C.
• Độ tuổi tiêm: não mô cầu tuýp B có thể tiêm từ khi trẻ được 2 tháng tuổi, còn não mô cầu BC thường chỉ dùng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.
• Hiệu quả: não mô cầu tuýp B có hiệu quả cao và chuyên biệt với nhóm B, được nghiên cứu kỹ lưỡng và ứng dụng rộng rãi tại các nước phát triển. Trong khi đó, não mô cầu BC hiệu quả ở cả hai nhóm nhưng khả năng phòng nhóm B có thể không cao bằng não mô cầu tuýp B đơn thuần.
• Giá thành và nguồn gốc: não mô cầu tuýp B có giá cao hơn, thường nhập khẩu từ Anh hoặc Mỹ. Não mô cầu BC có giá rẻ hơn, phổ biến tại Cuba, Trung Quốc, và thường dùng trong tiêm chủng cộng đồng.
• Khả năng kết hợp: Trẻ có thể tiêm não mô cầu tuýp B trước, sau đó tiêm bổ sung não mô cầu BC để tăng cường bảo vệ nhóm C, nhưng cần theo chỉ định của bác sĩ và khoảng cách an toàn giữa các mũi.

Não mô cầu BC có giá rẻ hơn, phổ biến tại Cuba, Trung Quốc

Tùy theo độ tuổi, nhu cầu phòng bệnh và điều kiện tài chính, phụ huynh nên tham khảo ý kiến chuyên môn để chọn vắc xin phù hợp nhất cho con.

Nên tiêm não mô cầu b hay bc? 

Việc lựa chọn vắc xin nào còn phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ, mức độ nguy cơ, và khả năng tài chính của gia đình. Dưới đây là một số phân tích để phụ huynh dễ đưa ra quyết định:

Trường hợp nên ưu tiên não mô cầu tuýp B

• Trẻ dưới 6 tháng tuổi (vì não mô cầu BC chưa áp dụng được).
• Gia đình có điều kiện kinh tế, ưu tiên hiệu quả phòng bệnh cao nhất với nhóm B.
• Trẻ sống trong môi trường có nguy cơ cao như nhà trẻ, mẫu giáo, khu vực có dịch tễ não mô cầu.
• Muốn phòng bệnh từ sớm, ngay từ 2 tháng tuổi.

Nên tiêm não mô cầu b hay bc? – Trường hợp có thể chọn não mô cầu BC

• Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên chưa từng tiêm phòng não mô cầu tuýp B.
• Gia đình cần giải pháp tiết kiệm chi phí hơn nhưng vẫn muốn phòng cả nhóm B và C.
• Khu vực có dịch nhóm C hoặc trẻ sắp đi học, tiếp xúc với môi trường đông người.

Có nên tiêm cả hai không?

Câu trả lời là: Có thể, nhưng cần cách nhau ít nhất 1 tháng và theo chỉ định của bác sĩ. Ví dụ:

• Trẻ tiêm não mô cầu tuýp B từ 2 tháng tuổi → Đến 6 tháng tuổi có thể tiêm thêm MBC để tăng độ bao phủ nhóm C.
• Hoặc ngược lại: Trẻ đã tiêm não mô cầu BC thì vẫn có thể tiêm thêm não mô cầu B để tăng hiệu quả bảo vệ nhóm B – do não mô cầu BC đôi khi hiệu quả nhóm B chưa tối ưu bằng não mô cầu tuýp B đơn thuần.

Tuy nhiên, việc kết hợp này cần được tư vấn và theo dõi kỹ bởi chuyên gia y tế.

Nên tiêm não mô cầu b hay bc? 

Các lưu ý sau khi tiêm vắc xin não mô cầu

Dù là não mô cầu tuýp B hay não mô cầu tuýp BC, sau tiêm trẻ có thể gặp một số phản ứng nhẹ:

Xem thêm: Tiêm phòng vắc xin lao cho bé sau bao lâu thì mưng mủ?

Xem thêm: Nên tiêm vắc xin phế cầu 13 hay 23 cho bé tốt hơn?

Phản ứng thường gặp:

• Sốt nhẹ trong 24–48 giờ
• Quấy khóc, mệt mỏi
• Sưng, đỏ tại vị trí tiêm

Phản ứng hiếm gặp nhưng cần lưu ý:

• Sốt cao > 39°C
• Co giật (thường do sốt cao)
• Phản ứng dị ứng (sưng môi, khó thở, phát ban toàn thân…)

Phụ huynh cần làm gì?

• Theo dõi trẻ tại cơ sở y tế ít nhất 30 phút sau tiêm.
• Chườm ấm tại chỗ tiêm, cho trẻ uống nhiều nước.
• Dùng thuốc hạ sốt nếu được bác sĩ chỉ định.
• Đưa trẻ đi khám ngay nếu có biểu hiện bất thường.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến việc tìm hiểu nên tiêm não mô cầu b hay bc? Hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề tiêm phòng cho bé này.