Thời kỳ mang thai, đặc biệt là 3 tháng đầu, là giai đoạn nhạy cảm và quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi. Vậy, liệu bầu 3 tháng đầu có được ăn sashimi không? Hãy cùng tìm hiểu một cách toàn diện từ góc nhìn y khoa, dinh dưỡng cho bà bầu và thực tiễn.

Sashimi là gì và vì sao được ưa chuộng?

Sashimi là món ăn truyền thống của Nhật Bản, bao gồm các lát cá sống được thái mỏng và ăn kèm với nước tương, wasabi và gừng ngâm. Các loại cá thường được sử dụng là cá hồi, cá ngừ, cá kiếm, cá bơn… Món ăn này nổi tiếng không chỉ bởi hương vị tươi ngon mà còn nhờ vào hàm lượng dinh dưỡng cao, giàu protein, axit béo omega-3, vitamin D và iodine – những chất có lợi cho sức khỏe tim mạch và trí não.

Sashimi là món ăn truyền thống của Nhật Bản

Với mẹ bầu, omega-3, đặc biệt là DHA, rất quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển não bộ và thị giác của thai nhi. Điều này khiến nhiều người cho rằng sashimi có thể là một lựa chọn bổ dưỡng. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào tính an toàn thực phẩm và nguy cơ nhiễm khuẩn.

Bầu 3 tháng đầu có được ăn sashimi không?

Theo các chuyên gia y tế, bầu 3 tháng đầu không nên ăn sashimi bởi những lý do như sau:

Nhiễm khuẩn và ký sinh trùng

Cá sống, dù được bảo quản kỹ lưỡng, vẫn có thể chứa vi khuẩn hoặc ký sinh trùng như:

• Listeria monocytogenes: Gây bệnh listeriosis, có thể dẫn đến sẩy thai, sinh non hoặc thai chết lưu.
• Toxoplasma gondii: Ký sinh trùng gây bệnh toxoplasmosis, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh và mắt của thai nhi.
• Anisakis: Một loại giun ký sinh thường gặp trong cá sống, gây đau bụng, nôn ói và phản ứng dị ứng.

Vì hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai bị suy giảm tự nhiên để bảo vệ thai nhi, nên khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh từ thực phẩm sống cũng yếu hơn so với người bình thường.

Bầu 3 tháng đầu có được ăn sashimi không? – Hàm lượng thủy ngân trong cá

Một số loại cá sống thường dùng làm sashimi như cá ngừ, cá kiếm có hàm lượng thủy ngân cao, nếu tiêu thụ nhiều có thể gây tổn thương não và hệ thần kinh của thai nhi. FDA (Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) khuyến cáo phụ nữ mang thai nên hạn chế cá có hàm lượng thủy ngân cao và chỉ ăn cá nấu chín an toàn.

Quan điểm của các tổ chức y tế trên thế giới

• FDA (Hoa Kỳ): Khuyến cáo phụ nữ mang thai không ăn cá sống hoặc thịt sống, bao gồm sashimi và sushi.
• NHS (Vương quốc Anh): Cho phép bà bầu ăn sushi nếu cá đã được đông lạnh đúng cách để tiêu diệt ký sinh trùng, nhưng vẫn ưu tiên đồ chín.
• WHO: Khuyến cáo phụ nữ mang thai tránh thực phẩm chưa nấu chín để đảm bảo an toàn tối đa.

Từ các khuyến cáo này có thể thấy, sashimi không được khuyến nghị trong 3 tháng đầu thai kỳ, đặc biệt khi thai nhi đang trong giai đoạn hình thành quan trọng.

Bầu 3 tháng đầu có được ăn sashimi không?

Có bao giờ mẹ bầu có thể ăn sashimi không?

Trong một số trường hợp, nếu sashimi được chế biến đúng chuẩn và đến từ nguồn cung cấp đáng tin cậy, nguy cơ có thể được giảm bớt. Cụ thể:

• Cá phải được cấp đông sâu (-20°C trong ít nhất 7 ngày) để tiêu diệt ký sinh trùng.
• Nhà hàng hoặc nơi bán phải đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt.
• Cá sử dụng nên là loại có hàm lượng thủy ngân thấp, ví dụ: cá hồi Na Uy, cá trích, cá thu nhỏ.

Tuy nhiên, những yếu tố này khó kiểm soát triệt để, đặc biệt là trong điều kiện thực phẩm ở nhiều nơi không đảm bảo quy trình nghiêm ngặt như tại Nhật Bản.

Giải pháp thay thế thỏa mãn cơn thèm mà vẫn an toàn

Nếu mẹ bầu thèm sashimi, có một số cách để đáp ứng khẩu vị mà vẫn đảm bảo an toàn:

Dù sashimi là món ăn bổ dưỡng nhưng có nhiều nguy cơ ảnh hưởng cho bà bầu

• Sashimi chín (cá được hấp hoặc nướng nhẹ): Vẫn giữ được hương vị đặc trưng mà không lo nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Sashimi thực vật hoặc sushi chay: Dùng nguyên liệu như bơ, dưa leo, trứng, nấm… vừa ngon vừa an toàn.
• Sashimi giả (made from plant-based seafood): Hiện nay có một số sản phẩm sashimi giả làm từ rong biển hoặc protein đậu nành, có thể thay thế trong giai đoạn mang thai.

Vậy bầu 3 tháng đầu có được ăn sashimi không, câu trả lời là KHÔNG NÊN. Dù sashimi là món ăn bổ dưỡng và hấp dẫn, nhưng nguy cơ tiềm ẩn về vi khuẩn, ký sinh trùng và thủy ngân là quá cao, đặc biệt trong tam cá nguyệt đầu tiên khi thai nhi rất nhạy cảm với bất kỳ yếu tố gây hại nào. Thay vào đó, mẹ bầu nên ưu tiên các thực phẩm nấu chín kỹ, đầy đủ dinh dưỡng và tuyệt đối đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.